جنگ نگاری (زیبایی‌شناسی و معنا‌شناسی نامه‌های رزمندگان ایرانی جنگ ایران و عراق)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دکترای پژوهش هنر (عضو هیئت علمی پژوهشکده هنر پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات)

چکیده

جنگ ایران و عراق در 31 شهریور 1359آغاز شد. این جنگ بـه اذعان مفسرین و محققان، جدی‌ترین و سـخت‌ترین جنگ از زمان جنگ جهانی بود و از همین منظر یکـی از ترسـناک‌ترین جنگ‌های فرسایشـی در دوران معاصـر و طولانی‌تریـن آن‌هـا در تاریخ کشـورهای جهان سـوم به‌شمار می‌آمد. نامه‌های رزمندگان در مقاطع مختلف جنگ، یکی از مهم‌ترین اسناد به‌جامانده است. علی‌رغم ویژگی‌ها و ساختار منحصربه‌فرد این جنگ، در ایران در این زمینه مطالعاتی گسترده‌ انجام نشده، به‌ویژه آنکه در حوزة انسان‌شناسی هنر، مطالعه‌ای بر نامه‌های رزمندگان صورت نگرفته ‌است. از همین روی در این مقاله، ابعاد زیبایی‌شناسی و معناشناسی نامه‌های رزمندگان از منظر انسان‌شناسی هنر مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته ‌است. پرسش اصلی: نامه‌ها و پاکت‌نامه‌های رزمندگان در دوران جنگ چه ابعاد زیبایی‌شناسی و معناشناختی‌ای دارند؟ بیش از50 نامه از رزمندگان، متعلق به آرشیو نگارنده در مقاطع مختلف جنگ مطالعه شدند. یافته‌ها نشان می‌دهد که بعد زیبایی‌شناسی تصاویر و نوشتارهای چاپی نامه‌ها در راستای تولید و بازتولید گفتمان غالب جنگ است که اغلب نمایشی از هویت‌های مکانی، دینی، سیاسی و ملی‌اند. معناشناسی تصاویر و نوشتارها نشان می‌دهد که گفتمان غالب جنگ، توجه خاصی به هویت دینی دارد و همچنین تلاش برای ایجاد همذات‌پنداری با وقایع صدر اسلام به‌ویژه جنگ‌های آن دوران با جنگ ایران و عراق در ابعاد زیبایی‌شناسی و معناشناسی نامه‌ها مشهود است. گفتمان غالب من و دیگری در معناشناسی متن و نوشتار نامه‌های رزمندگان به دو قطب مخالف من مسلمان و دیگری، دشمن کافر، در حال تولید و بازتولید است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Warography (Aesthetics and semantics of the letters of the warriors of the Iran-Iraq war)

نویسنده [English]

  • Tayebeh Ezatolahinejad
چکیده [English]

The Iran-Iraq war began on September 22,‌ 1980. According to commentators and researchers, this war was the most serious and difficult war since World War II, and from this point of view, it is one of the most horrific wars of erosion in modern times and the longest in the history of third world countries. Letters from warriors at various times during the war are one of the most important documents left. Despite the unique features and structure of this war, no extensive studies have been conducted in Iran, especially in the field of anthropology of art, no study has been done on the letters of the warriors. Therefore, in this article, the aesthetic and semantic dimensions of the warriors 'letters were studied from the perspective of art anthropology. The main question was in order to identify the aesthetic and semantic dimensions of the warriors' letters of the Iran-Iraq war. More than 50 warrior letters were read during various periods of the war. Findings show that the aesthetic dimension of images and printed writings of letters is to produce and reproduce the dominant discourse of war, which is often a display of spatial, religious, political and national identities. Semantics of images, writings show that the dominant discourse of war pays special attention to religious identity It is also identified with the events of the beginning of Islam, especially the wars of that time with the Iran-Iraq war in the aesthetic and semantic dimensions of the letters. Me and the other in the semantics of the text and writings of the warriors to the two poles opposite me Muslim and the other enemy of the infidel is being produced and reproduced.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Anthropology of Art
  • Aesthetics
  • Semantics
  • War
  • Warriors Letter
  1. ابولحسنی، سیدرحیم (1387). «مؤلفه‌های هویت ملی با رویکردی پژوهشی». فصلنامه سیاست. زمستان شماره 8،صص 1-22.
  2. بهروز لک، غلام رضا؛ شکوری، ابوالفضل (1385)؛ «هویت‌های سیاسی در نظریه‌های منتقد مدرنیسم». مجله نامۀ مفید. اردیبهشت شماره 53، صص43-62.
  3. حاجیانی، ابراهیم؛ فولادی سپهر، سارا (1389). «بررسی رابطه بین هویت ملی و هویت مذهبی در بین اقوام ایرانی». مجله جامعه‌شناختی. زمستان شماره 4، صص 33-54.
  4. حبیبی سی سرا، مرتضی (1395). «بررسی و تحلیل سنت امداد در جهاد از دیدگاه قرآن». مجله دفاعی امنیتی اسلام. بهار و تابستان شماره 2، صص 63-86.
  5. زارعی، بهادر؛ ذکی، یاشار (1390). « اصل تمامیت ارضی از دیدگاه جمهوری اسلامی ایران». مجله پژوهش‌های جغرافیای انسانی. زمستان شاره 78،صص221-236.
  6. زارعی،غفار  (1398) «نقش هویت قومی در همبستگی ملی پس از انقلاب اسلامی؛ رویکردی چند فرهنگی». مجله رهیافت انقلاب اسلامی. تابستان شماره 47، صص 43-62.
  7. شمشیرگرها، محبوبه (1396) «مراحل جریان تاریخ‌نگاریِ جنگ ایران و عراق در غرب». مجله تاریخ‌نگاری و تاریخ‌نگری. پاییز و زمستان شماره 8، صص 109-131.
  8. شمشیرگرها، محبوبه (1397). «جنگ ایران و عراق از منظر تاریخ‌نگاران و تحلیل‌گران غربی». مجله بررسی‌های نوین تاریخی. بهار و تابستان شماره 1و2، صص 117-144.
  9.  صادقی یکتا، اصغر (1382). «گذری بر جنگ ایران با عراق» .فصلنامه روابط خارجی. زمستان شماره 14، صص 93-120.
  10. فکوهی، ناصر (1391)،‌انسان‌شناسی هنر، تهران: ثالث.
  11.  قاسمی، علی اصغر؛ ابراهیم آبادی، غلامرضا .(1390). «نسبت هویت ملی و وحدت ملی در ایران». مجله راهبرد. تابستان شماره 59، صص 107-138.
  12. کارکنان نصرآبادی، محمد .(1384). «جنگ و هویت(با رویکردی جامعه شناختی جنگ ایران و عراق)». مجله مطالعات ملی. شماره 2، صص 71-85.
    1. Burke, Peter (1997), Varieties of Cultural History, Great Britain: Cornell University Press Ithaca.
    2. Coote, Jeremy (1992),"Marvels of Everyday Vision: The Anthropology of Aesthetics and the Cattle-Keeping Nilotes", Anthropology, Art, and Aesthetics (Oxford Studies in theAnthropology of Cultural Forms), Oxford: Clarendon Press: 245–73.
    3. Firth, Raymond (1973)," Tikopia Art and Society", Forge‌, Antony, Primitive Art & Society, New York :Oxford: 25-48.
    4. Gell, Alfrde (1998), ‌Art and Agency: An Anthropological Theory, Oxford: Clarendon.Maquet, Jacques (1979), Introduction to Aesthetic Anthpopology‌, Malibu: Undena Publications.
    5. Morphy‌, Howard (1989), "From Dull to Brilliant: The Aesthetics of Spiritual Power Among the Yolngu ", H, Man, New Series, Vol. 24, No. 1 (Mar): 21-40.
    6. Morphy, Howard (1998), Aboriginal Art A&I (Art and Ideas), London:  Phaidon.
    7. Morphy, Howard & Perkins, Morgan (2006), "The Anthropology of Art: A Reflection on its History and Contemporary Practice", in The Anthropology of Art: A Reader, edited by Howard Morphy& Morgan Perkins, (pp.1-32) Malden:  Blackwell.
    8. Morphy, Howard & Perkins, Morgan (2006), Primitivism, Art, and Artifacts, Malden: Blackwell: 125-128.
    9. Munn‌, Nancy D (1986), The Fame of Gawa a symbolic study of value transformation in a Massim, Cambridge: Cambridge University Press.
    10. Slillitoe, Paul (1988) “From Head-Dresses to Head-Messages the Art of Self-Decoration in the Highlands of Papua”, Man, 23 (2): 298-318.
    11. Van Damme, Wilfried (2010), "Ernst Grosse and the "Ethnological Method" in Art Theory", Philosophy and Literature‌,Vol 34, No 2, October

10.      صدیق اورعی، غلامرضا؛ ااصغرپور ماسوله، احمدرضا .(1398).« بررسی ساختار ایدئولوژی انقلاب اسلامی در دهة اول انقلاب با تحلیل محتوای وصایای شهدای جنگ ایران و عراق» .مجله علوم اجتماعی دانشکدة ادبیات وعلوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد، بهارو تابستان، صص8- 62.