تحلیل چگونگی شکل گیری میدان تئاتر نوین عصر مشروطه ایران ( با تکیه بر وضعیت تئاتر کشور بین سال های 1280 تا 1300 شمسی بر اساس آراء پیر بوردیو)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 فارغ التحصیل کارگردانی نمایش، مقطع کارشناسی ارشد، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران

2 عضو هیات علمی دانشگاه تهران/استاد مشاور دوم

چکیده

چگونگی شکلگیری و ساختار یافتن میدان تئاتر نوین عصر مشروطۀ ایران، قطبهای تئاتری این دوره و تکوین زیر میدانهای آن، زمینۀ مورد بحث این پژوهش میباشد. تئاتر نوین ایران کمی پیش از آغاز مشروطیت بین سالهای 1280 تا 1300 به مثابۀ یک میدان شکل پیدا کرد. این فرایند حاصل تغییر در نظام سرمایه و عادتوارههای کنشگران آن بود که با ایجاد بدعت در سبکها و فرمهای متداول نمایش این دوره، خواهان استفاده از تئاتر نوین به عنوان ابزاری جهت اعتلای فرهنگ عموم و آگاهی بخشی سیاسی جامعه بودند. چگونگی حرکت و فعالیت این گروهها، جایگاه و مواضع عاملان گروهها به لحاظ اجتماعی و هنری، نوع سرمایه و عادتوارههای آنان و چگونگی ارتباطشان با ساختار سیاسی حاکم و قطب نمایش عامه پسند از مهمترین پرسشهای مطرح شده در این پژوهش میباشد. در انتها درمییابیم تئاتر نوین عصر مشروطه دارای تمایز قابل تاملی از نمایش عامه پسند آن دوره و حاصل سرمایه های فرهنگی، اجتماعی و نمادین برآمده از جریان مشروطیت است و در مسیر کاملا متفاوتی از نمایش عامه پسند جریان دارد. این پژوهش در تحلیل محتوای خود از شیوۀ ساختارگرایی تکوینی پیر بوردیو بالاخص مفاهیم تمایز، میدان و سرمایه بهره گرفته است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

An analysis of emergence of Modern theatre Field in Constitutional era (based on Pierre Bourdieu's theory and condition of theatre in Iran between 1901 and 1921)

نویسندگان [English]

  • Ahoo Taalimi 1
  • behrouz mahmodi bakhtiari 2
1 Graduated from Master of Arts in Theatre Directing, Fine Arts University,University of Tehran
2 Faculty member of Tehran University/Advisor II
چکیده [English]

How the modern theater field of Iran’s Constitutionalism age is formed and organized and the theater poles of this age and appearance of sub-fields, is discussed in this study. The modern theater of Iran was formed a little before the beginning of Constitutionalism from 1901 to 1921 as a field. This process was result of change in the capital system and habitus of its actors that through innovating in the conventional styles and forms of play of this period, desired to use the modern theater as a tool to promote the public culture and political awareness of society. How the group made movement and activity, the status and position of the groups’ agents in terms of social and artistic situation, the type of their capital and habitus and their relationship with the governing political structure and the popular play pole of the age are among the most important questions of this research. In the end, we find that the modern theatre of the Constitutionalism era has a considerable distinction from the popular play of that time and is result of the cultural, social and symbolic capitals evolved from the Constitutionalism movement, a distinction that sets it in a path wholly different from the popular play of this time. This study has utilized Pierre Bourdieu's formative structuralism, in particular, the concepts of distinction, field and capital for its content analysis.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Play in the Controversial era
  • The modern theater of Controversial era
  • distinction
  • capital
  • field
0 آبراهامیان، یرواند )0031 ،)تاریخ ایران مدرن، چاپ ششم، تهران: نشر نی
8 آرینپور، یحیی )0031 ،)از صبا تا نیما، چاپ چهارم، جلد دوم، تهران: فرانکلین
0 اسکویی، مصطفی )0072 ،)سیری در تاریخ تئاتر ایران، تهران: آناهیتا اسکویی
1 اسدزاده، داریوش )0023 ،)سیری در تاریخ تیاتر ایران قبل از اسالم تا سال 0037 شمسبی ،
جامعهشناسی هنر و ادبیات، دورة 11 ،شمارة اول، بهار و تابستان 1931
010
تهران: آوردگاه هنر و اندیشه
3 بوردیو، پیر )0033 ،)تمایز )نقد اجتماعی قضاوتهای ذوقی(، ترجمۀ حسن چاوشیان، تهران:
نشر ثالث
0 بوردیو، پیر )0030 ،)نظریۀ کن ، ترجمۀ مرتضی مردیها، تهران: نشر نق و نگار
7 بیضایی، بهرام )0073 ،)نمای در ایران، تهران: انتشارات دانشگاه تهران
2 پرست ، شهرام )0023 ،)صورتبندی میدان تولید ادببی در ایبران معاصبر ، رسبالۀ دکتبری،
رشتۀ جامعهشناسی نظریبفرهنگی، دانشکدۀ علوم اجتماعی، دانشگاه تهران
3 پیربابایی، محمدتقی، سلطانزاده، محمد )0031 ،)مقدمهای بر صورتبندی میبدان معمباری معاصبر
ایران بر اساس نظریۀ میدان بوردیو، نشریۀ هنرهای زیبا، دورۀ 81 ،شمارۀ 0 ،صص 70ب21
01 جنتی عطایی، ابوالقاسم )0000 ،)بنیاد نمای در ایران، چاپ دوم، جلد اول، تهران: نوبهار
00 جنکینز، ریچارد )0023 ،)پیر بوردیو، ترجمۀ لیال جوافشانی و حسن چاوشیان، تهران: نشر نی
08 حبیبیان، ناصر )0023 ،)تماشاخانههای تهران، تهران: فراز
00 خلج، منصور )0020 ،)نمایشنامهنویسان ایرانی، تهران: اختران
01 رامین، علی )0031 ،)مبانی جامعهشناسی هنر، تهران: نشر نی
03 شریعتی، سبارا )0022 ،)تبأملی در موانبع پنهبان آمبوزش جامعبه شناسبی در هنبر ایبران،
جامعهشناسی هنر و ادبیات، سال 0 ،بهار و تابستان، صص 7ب80
00 طلوعی، وحید، رضایی، محمد )0020 ،)کاربست ساختارگرایی تکبوینی در جامعبه شناسبی
07 غری پور، بهروز )0020 ،)تئاتر در ایران، تهران: انتشارات دفتر پووه های فرهنگی
02 فکوهی، ناصر )0021 ،)پیر بوردیو: پرسمان دان و روشنفکری، فصبلنامۀ علبوم اجتمباعی
دانشگاه فردوسی مشهد، دورۀ 8،شمارۀ 3 ،صص 000ب010
03 فنازیان، تاجبخ )0020 ،)هنر نمای در ایران، تهران: انتشارات دانشگاه تهران
81 گوران، هیوا )0001 ،)کوش های نافرجام )سیری در صد سال تیاتر ایران(، تهران: آگاه
80 گلبن، محمد، طالبی، فرامرز )0000 ،)روزنامه تیاتر، تهران: نشر چشمه
88 ملکپور، جمشید )0023 ،)ادبیات نمایشی در ایران، چاپ دوم، جلد دوم، تهران: توس
80 میرزاصالح، غالمحسین )0021 ،)مبذاکرات مجلبس اول )مبتن کامبل مبذاکرات نخسبتین
مجلس شورای ملی توسعۀ سیاسی ایران در ورطۀ سیاست بینالملل(، تهران: مازیار
81 نصببرتی، سببیاهمزگی؛ علببی، رضببایتی، محببرم و نیکببویی، علیرضببا )0031 ،)بررسببی
شهرآشوبهای درباری مسعود سعد و سنایی بر اساس نقد ساختارگرایی تکبوینی، فصبلنامۀ
علمی پووهشی کاوشنامه، سال 00 ،شمارۀ 00 ،صص 02ب 32