بررسی مفاهیم سوگ در قوم بختیاری با تأکید بر تحلیل محتوای موسیقی گاگریو

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار دانشگاه شهید باهنر کرمان

2 دانشجوی کارشناسی ارشد مطالعات زنان

چکیده

موسیقی پدیده‌ای اجتماعی و فرهنگی و بازتابی از احساسات، عادات، سلیقه‌ها، تمایلات و در مجموع نشان دهنده‌ی نظام فرهنگی یک قوم یا ملت خاص است. از این نظر موسیقی محلی در کشور ما، که دارای اقوام و در نتیجه آداب و رسوم محلی مختص به خود می‌باشد، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است، زیرا می‌توان از ورای بررسی آن، به عقاید، تفکرات و بینش‌ مردمان یک قوم خاص دست پیدا کرد.
قوم بختیاری به عنوان یکی از اقوام بزرگ ایرانی دارای نوع خاصی از موسیقی محلی (گاگریو) است که در مراسم سوگ و عزاداری از دست رفتگانشان، اجرا می‌کنند.توشمالها که اجرا کنندگان موسیقی بختیاری در عروسی و عزا هستند و غالبا هم از فلوت و دهل برای اجراهایشان استفاده می کنند، گاگریو را در مراسم سوگ و با استفاده از اشعار و آلات موسیقی خاص به نمایش می گذارند و موجبات گسترش غم و فراغ بیشتر در خانواده، خویشاوندان و قوم بختیاری میشوند.
لذا در این مقاله تلاش بر آن بود تا مفاهیم مورد استفاده در این نوع از موسیقی محلی با استفاده از روش تحلیل محتوا استخراج شود. یافته‌های تحقیق نشان دهنده‌ی تفاوت‌هایی در مفاهیم به کار رفته در موسیقی از لحاظ شاخص‌هایی مانند سن و جنسیت فرد متوفی داشته است؛ کما اینکه بسیاری از مفاهیم مانند بزرگ منشی، ویژگی‌های اخلاقی و مفاهیمی که در رابطه با وصیت شخص متوفی بوده است از تشابه نسبتاً یکسانی برخوردار بوده‌اند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Concepts of elegy in Bakhtiari People with an emphasis on the content analysis of Gagerive

نویسندگان [English]

  • Soodeh Maghsoodi 1
  • Pejman Shirmardi 2
1 Assistant Professor, Department of Social Science , Shahid Bahonar University of Kerman, kerman, Iran
2 Master of women studies, Shahid Bahonar University of kerman, kerman, Iran
چکیده [English]

One of the cultural elements which effects of our life is music. Music as a social-cultural phenomenon reflects feelings, habits, tastes, desires and in general cultural system of a particular ethnic group or nation. Folkloric music has an important role in ethnic life. It makes happiness and sad for its people. From this point of view, folk music in our country with its unique local traditions and ethnics can play a special role, because beyond this review we can find out the ideas, thoughts and insights of a particular ethnic group. As one of the greatest ethnic groups of Iran Bakhtiari People own a unique type of folk music (Gagerive) which is performed in mourning ceremonies of the tribe. The Bakhtiari is a southwestern Persian tribe. They speak the Bakhtiari dialect, a southwestern Iranian dialect, belonging to the Luri language. Bakhtiaris primarily inhabits in Chahar Mahaal and Bakhtiari and parts of the provinces of Lorestan, Khuzestan, and Isfahan. The typical Bakhtiari music made by the saz (Bakhtiari flute with eight holes) and the Duhol (one type of skin on either side) on which the drummer would hit with a curved goat’s horn. Bakhtiari Toshmals only have these two instruments: duhul and flute. Toshmals who plays this music in mouring and wedding ceremonies in Bakhtiari tribe sing it with a special feeling which just one person of Bakhtiari can understand it not others. That’s way, it is very important what and why they using it in these ceremonies and what effect on the feeling of those people. So the main purpose of this paper is to review the concepts of this type of folk music by using the content analysis technique. Content analysis or textual analysis is a methodology in the social sciences for studying the content of communication. Also, the content analysis is one of the important methods in researching about of ethnic culture. By using this method, we can understand what does Bakhtiari tribe sing when a person die there and does it depend to gender, age or another things? This research findings shows that the notions of Gagerive elegy mainly describe the family members, relatives and tribe elders of the deceased person and especially the physical features, personality and the deceased’s position in his tribe. There are differences between the characteristics like age and gender in the concepts of Gagerive elegy, thus the concepts such as courage, bravery and warrior are used to eulogize the male deceased and concepts like compassionate, motherly sympathy and housekeeping are sung to eulogize the female deceased. For example, Gagerive is played different for men, women, children, old and young persons who have died before. However, many of the general features such as nobleness, ethical features and concepts relating to the deceased’s testament were relatively similar. Although in many cases the concepts of these categories vary in content and the deceased’s gender and age features as well.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Bakhtiari tribe
  • Content analysis
  • elegy of Gagerive
. آسمند جونقانی، علی (1380). تاریخ ادبیات در قوم بختیاری، اصفهان، شهسواری.
2. آریان‌پور، امیر حسین (1380). جامعه شناسی هنر، تهران، گستره، نشر 4.
3. افشار سیستانی، ایرج (1366). مقدمه‌ای بر شناخت ایل‌ها، چادرنشینان و طوایف عشایری ایران، تهران، مؤلف، جلد اول.
4. حسینی، سید حسن؛ دشتی، منصوره (1391). «بازنمایی کلیشه‌های جنسیتی در رسانه: مطالعة ادبیات داستان آل‌احمد»، مجلة جهانی رسانه، دوره 7، شماره 1.
5. خواستار، حمزه و همکاران (1391). «بررسی تطبیقی جایگاه خلاقیت و نوآوری در راهبردهای آموزشی دانشگاه‌های اسلامی سطح جهان»، مجلة مدیریت در دانشگاه اسلامی 2، سال اول، شماره 2، تابستان.
6. دیگار، ژان پیر؛ کریمی، اصغر (1362). سرزمین ایل، نمونة ایل بختیاری، مجموعه مقالات مردم‌شناسی، تهران دفتر دوم.
7. راودراد، اعظم (1382). نظریه‌های جامعه‌شناسی هنر و ادبیات، تهران، دانشگاه تهران، چاپ اول، بهار 1382.
8. صحت، صادقه (1388). «گذری بر موسیقی محلی فارس»، نجوای فرهنگ، شمارة 11، بهار 1388.
9. کوثری، مسعود (1388). «موسیقی زیر زمینی در ایران»، جامعه‌شناسی هنر و ادبیات، سال اول، شماره اول، بهار و تابستان 1388.
10. فاضلی، محمد (1384). «نگاهی به هفت نسل پژوهش در جامعه‌شناسی موسیقی»، نشر هنر و معماری، شمارة 6، مرداد.
11. فرخ‌نیا، رحیم؛ محمدی، ابراهیم (1389). «موضوعات محوری در موسیقی‌شناسی قومی کردهای ایران»، نشریة هنرهای زیبا- هنرهای نمایشی و موسیقی، شمارة 40، بهار.
12. غفاری، عیسی (1388) «موسیقی سوگ در ایل بختیاری، نگاهی به آواز گاگریوه و ساز چپی در موسیقی بختیاری»، فصلنامه هنر، شماره 82، زمستان.
13. قاسمی، وحید؛ میزایی، سید آیت‌الله (1385). «جوانان و هنرهای رسمی و غیررسمی موسیقی پاپ»، نامة علوم اجتماعی، شمارة 28، پاییز.
14. کیانی هفت لنگ، کیانوش (1389). ایلات بختیاری و لرستان، مجموعه مقالات هنر و فرهنگ عشایر ایران (1)، تهران، انتشارات متن، تابستان.
15. گلدمن، لوسین و همکاران (1390). درآمدی بر جامعه‌شناسی ادبیات، ترجمة محمد جعفر پوینده، تهران، نقش جهان، چاپ دوم.
16. مددی، حسین (1379). «جایگاه موسیقی در ایل بختیاری»، نشریة ادبیات و زبان‌ها، چیستا، شمارة 171، مهر.
17. --------  (1378). «آئین کتل»، نشریة فرهنگ، هنر و نمایش، شمارة 14 تا 19، بهار و تابستان.
18. منظمی، شهرام (1387). «مقدمه‌ای بر گونه‌شناسی انواع موسیقی در لرستان»، نشریة هنرهای زیبا، شمارة 36، زمستان.
19. Fahmy, Chantal (2012) Intoxicated By Music: A Content Analysis Of The Prevalence Of Alcohol, Illicit Substances And Tobacco In Popular Music From 2000 To 2011, California State University, Long Beach .
20. Gruber, Enid L. Etal (2005) “Alcohol, Tobacco And Illicit Substances In Music Video: A Content Analysis Of Prevalences And Genre” , Journal Of Adolescent Health, 37.
21. Shea, Brent (1972) A Content Analysis Of The Lyrics Of American Popular Music From 1967 To 1970, State University Of New York At Bringhamton.
22. Walls, Cara (2011) “Performing Gender: A Content Analysis Of Gender Display In Music Video”, Sex Role, 64 .
23.Http//Www.Azadmardan.Com/Humanism/155-Gagerivaye-Bakhtiari.   (1392/2/22).