مقایسه اثربخشی روش‌های نمایش خلاق و بازی نمایشی بر نگرش اجتماعی و توانایی معنوی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه علوم تربیتی دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران

2 کارشناس ارشد علوم تربیتی، دبیر آموزش و پرورش، تهران، ایران

چکیده

آموزش مفاهیم دینی، تغییر نگرش اجتماعی و ایجاد توانایی معنوی در کودکان نیاز به شناسایی و به کارگیری اصول مؤثر دارد. هدف از این مطالعه بررسی تأثیر روش نمایش خلاق و بازی نمایشی بر نگرش اجتماعی و توانایی معنوی دانش­آموزان در درس هدیه­های آسمانی پایه سوم ابتدایی است. این پژوهش با روش­شناسی ترکیبی و با طرح متوالی اکتشافی انجام شده است. جامعه آماری پژوهش حاضر را کلیه دانش­آموزان دختر پایه سوم ابتدایی در منطقه 3 شهر تهران که در سال تحصیلی 1397 ـ 1396 مشغول تحصیل بودند تشکیل می‌دهد. روش نمونه‌گیری در این پژوهش، نمونه‌گیری در دسترس است. حجم نمونه تحقیق، شامل 60 دانش­آموز پایه سوم ابتدایی است که به‌صورت تصادفی به دو گروه گواه (روش بازی نمایشی) و گروه آزمایش (روش نمایش خلاق) تقسیم شده‌اند. ابزار جمع­آوری داده­ها در این پژوهش، در بخش کیفی مصاحبه و در بخش کمی پرسشنامه استاندارد نگرش اجتماعی و توانایی معنوی است که روایی آن توسط متخصصین و پایایی آن به روش آلفای کرونباخ ( 91%) تأیید شده است. تحلیل استنباطی داده­ها نیز به روش تحلیل مانکوا انجام شده است. یافته­های پژوهش، نشان می­دهد که روش نمایش خلاق نسبت به روش بازی نمایشی در ارتقاء نگرش اجتماعی و توانایی معنوی تأثیر بیشتری داشته است (05/0P<).

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Comparison of the effectiveness of Creative drama and dramatic play on social attitude and spiritual ability

نویسندگان [English]

  • Hossein Moradimokhles 1
  • Mahin Darvish 2
1
2 Education of Tehran
چکیده [English]

Teaching religious concepts and developing social attitude in children, just like any other science needs to identify and apply correct, efficient and effective principles and methods. The purpose of this study is to investigate the effect of creative drama and dramatic or fantasy play on the social attitude and spiritual ability in the school subject "Hediyehaye Asemani" in 3rd grade elementary students. This research has been carried out by using mixed methodology and sequential explanatory design. The statistical population of this study is consisted of all 3rd grade elementary girl students in Tehran who were studying in the academic year of 1396-1397. The sampling method used in this study was convenience sampling. The sample size of the research included 60 3rd grade elementary students that were randomly divided into two groups: the control group (dramatic or fantasy play) and the experimental group (creative drama). The data collection tool in this research in the qualitative section was interview and in the quantitative part was the standard questionnaire of social attitude and ability that its validity was confirmed by the experts and its reliability was confirmed by the Cronbach's alpha test up to 91%. The inferential data analysis was done using MANCOVA method. Research findings show that creative drama has had more effect on the spiritual ability and social attitude than dramatic or fantasy play (P<0/05). According to the results of the research, using creative drama in the field of education increases spiritual ability and social attitude.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Creative drama
  • Dramatic play
  • social attitude
  • Spiritual ability
  • Education

مراجع

  1. آقازاده مسرور، سیاوش؛ ثمینی، نغمه. (1392). «بازی و اهمیت آن در نمایش (بررسی موردی: نمایشنامه بازرس)». نشریه هنرهای زیبا، هنرهای نمایشی و موسیقی، دوره 18، شماره 1، صص 54- 45.
  2. آقاعباسی، یدالله. (1388). نمایش خلاق. تهران: نشر قطره.
  3. وزارت آموزش‌وپرورش، سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزش، مرکز تحقیقات. (1371). گزارش پایانی یونسکو در خصوص اتخاذ راهبردهایی برای آموزش ارزش ها در غالب علوم و تکنولوژی.
  4. اشرفی، عباس؛ آخوندی، فاطمه. (1391). «آسیب‌شناسی آموزش دینی در دانشگاه‌ها از دیدگاه دانشجویان»، فصلنامه مطالعات معرفتی در دانشگاه اسلامی، دوره 16، شماره 52، پاییز، صص 426-401.
  5. افروز، غلامرضا؛ ارجمندنیا، علی اکبر؛ حمیدی، فریده؛ برهان، اعظم. (1394). «اثربخشی آموزش حل مسئله بر نگرش اجتماعی دختران بزهکار شهر تهران». نشریه توانمندسازی کودکان استثنایی، سال6، شماره ۳، صص 119-107.
  6. اکبرلو، منوچهر. (1387). «نمایش فرایندی خلاق در آموزش غیرمستقیم». رشد آموزش هنر، دوره6، شماره‌1، صص 47-44.
  7. اکبری شلدره ای، فریدون. (۱۳۸۸). روش‌های نوین یاددهی و یادگیری و کاربرد آنها در آموزش برنامه درسی. تهران: انتشارات فرتاب.
  8. باقری، خسرو.( ۱۳۸۷). درآمدی بر فلسفه تعلیم و تربیت جمهوری اسلامی ایران. تهران: انتشارات علمی فرهنگی.
  9. پازوکی، شهاب. (1389). نمایش در ایران. تهران: گروه هنر دانشکده هنر و رسانه، دانشگاه پیام نور.
  10. پترهیوز، فرگاس. (1387). روان‌شناسی بازی (کودکان، بازی و رشد). مترجم: کامران گنجی تهران: انتشارات رشد.
  11. پشت دار، علی محمد. (1393). قصه‌گویی و نمایش خلاق. تهران: انتشارات پیام نور.
  12. پیری عطاء اله، موسی. (1375). «مطالعه میزان انطباق محتوای کتاب "فرهنگ اسلامی و تعلیمات دینی" با اهداف این درس از نظر دبیران دینی پایه سوم راهنمایی شهر تهران»، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت معلم.
  13. پورجمشیدی، مریم؛ حیدری، جمشید؛ زنگنه، حسین. (1395). «تأثیر تلفیق اصل زایگارنیک در نمایش خلاق بریاد­سپاری و بازآفرینی مفاهیم کتاب هدیه­های آسمانی». فصلنامه ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی، دوره 6، شماره 22، صص 120-101.
  14. جعفری، امیرعباس. (1388). «رنسانس معنوی در برنامه درسی هزاره سوم». قابل دسترس در: http://edujavanrood.blogsky.com/1388/10/25/post-272
  15. رجب­پور، علی و همکاران. (1395). «ارزشیابی برنامه درسی هدیه­های آسمانی پایه ششم ابتدایی شهر قزوین از دیدگاه معلمان». فصلنامه مطالعات اندازه­گیری و ارزشیابی آموزشی، سال ششم، شماره 13، بهار5.
  16. سرمد، زهره؛ بازرگان، عباس؛ حجازی، الهه. (۱۳۹۱). روش‌های تحقیق در علوم رفتاری. تهران: انتشارات آگاه.
  17. شبیری، سید محمد. «روش‌های تدریس و یادگیری مؤثر آموزش‌های زیست محیطی در آموزش‌وپرورش». تعلیم و تربیت دوره 31 زمستان 1394 شماره 124.
  18. شکاری، عباس؛ نجاریان، زکیه. (1391). «تعیین شاخص‌های سطح خوتنایی گانینگ در محتوای کتاب هدیه‌های آسمانی چهارم و پنجم ابتدایی ایران». فصلنامه پژوهش در برنامه ریزی درسی، دوره2، شماره6، صص 80-71.
  19. صبوری، خیرقدم؛ عباسی، عفت؛ گرامی پور، مسعود. (1394). «تأثیر نمایش خلاق بر رشد مهارت‌های حل مسئله در دختران پیش‌دبستان استان تهران»، مطالعات پیش دبستان و دبستان، دوره1، شماره 2، صص 27-1.
  20. علاقه بند، علی. (1391). مقدمات مدیریت آموزشی. تهران: انتشارات پیام نور.
  21. قاضی طباطبایی، محمود؛ حاتمی، جواد؛ فردانش، هاشم؛ مجدانیان، آذر؛ اسلامی، زهرا. (1388). «مقایسه اثر بخشی طراحی آموزشی مهلم از سه نظریه رفتارگرایی، شناخت گرایی و ساخت گرایی در تغییر نگرش‌های اجتماعی»، فصلنامه روانشناسی دانشگاه تبریز، دوره4، شماره 13، صص 141-121.
  22. کاظم،علوی لنگرودی؛ افسانه، رجایی. (1395). «تأثیر برنامه درسی قصه گویی و نمایش خلاق بر خلاقیت و عملکرد تحصیلی دانش آموزان دختر پایه پنجم ابتدایی در دروس انشاء و هنر». پژوهش در برنامه ریزی درسی، دوره 13، شماره 24 (پیاپی 51)، صص129-118.
  23. کیانیان، داوود. (1383). نمایش کودک (کتاب مربی برای اجرای نمایش خلاق و بازی­‌های نمایشی باکودکان درمراکز آموزشی)، تهران: نشرمنادی تربیت.
  24. مامی، شهرام؛ امیریان، کامران. (1395). «تأثیر نمایش خلاق بر سازگاری اجتماعی، قضاوت اخلاقی و خلاقیت دانش آموزان». آموزش و ارزشیابی، دوره 9،شماره36، صص92-75.
  25. مک کاسلین، نلی.(1390). درام خلاق. ترجمه حسین فدایی حسین. تهران: نمایش.
  26. مهجور، سیامک. (1395). روانشناسی بازی، تهران: انتشارات ویرایش.
  27. نجفی، محمد؛ خوشنوسیان، فاطمه؛ چهارباشلو، حسین. (1392). «بررسی ارتباط معنوی - عاطفی بین فردی و توسعه آن در کتاب­های درسی دوره آموزش ابتدایی و راهنمایی ایران». دو فصلنامه رویکردهای نوین آموزشی، سال 8، شماره 2 (پیاپی 18)، صص 54-29.
  28. هارلوک، بیتا. (1364). بازی. تهران: نشر یوش.
  29. H. A., Timuçin, E. (2010). The effect of creative drama on student achievement in theinstruction of some development and learning theories. Procedia Social and Behavioral Sciences, 9, 1741–1746.
  30. Cahit Kayhan, H. (2009). Creative drama in terms of retaining information. Procedia Social and Behavioral Sciences, 1, 737–740.
  31. Craft, A., Cremin, T., Hay, P., & Clack, J. (2014). Creative primary schools: developing and maintaining pedagogy for creativity. Ethnography and Education, 9 (1), 16–34.
  32. Erbay, F. S., & Doiru, S. Y. (2010). The effectiveness of creative drama education on the teaching of social communication skills in mainstreamed students. Procedia Social and Behavioral Sciences, 2, 4475–4479.
  33. Mustafa DOĞRU (2010). Effect of creative drama method in science and technology course on the attitudes of primary school fifth grade students towards the course and on their achievements. Practice and Theory in Systems of Education, Volume 5 Number 2, 2010.
  34. Müzeyyen Bulut Özek. (2016). The Effect of Creative Drama on Student Achievement in the Course Information Technologies. Journal of Education and Training Studies, 4 (6), 51-57.
  35. Peter, M. (2013). Drama, Narrative an Early Learning. British Journal of Special Education, 30, 1, 21-27.
جامعه شناسی هنر و ادبیات
دوره 13، شماره 1
شهریور 1400
صفحه 159-178

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار