یه حبه قند: بازآفرینی دیالکتیک رخداد و روزمرگی در حیات اجتماعی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشیار گروه جامعه شناسی دانشگاه کردستان

چکیده

   یه حبه قند، از منظر جامعه­شناسیِ هنر و با نگاهی نئوفرمالیستی، بیانگر نکات بدیعی در مورد حیات اجتماعی فرد ایرانی است. این فیلم، با فرمی مشابه با فرم آثار امپرسیونیستی، تکه­پاره­های زندگی روزمرۀ ایرانی را به آشناترین وجه با هم ترکیب می­کند، اما درعین­حال، با برجسته­سازی عنصر رخداد و نمایش دیالکتیک رخداد و روزمرگی، از این زندگی آشنایی­زدایی می­کند. عملِ آشنایی­زدایی در چارچوب یک پس­زمینۀ تاریخی‌ـ‌اجتماعی انجام می­شود: تصویری از بافت سنتی جامعۀ ایران که در معرض تهدید عناصر مدرن است. تحلیل نئوفرمالیستیِ اثر (یعنی تحلیل قواعد فرمیک و اصول ساختارِ رواییِ اثر به­منظور ایضاح معانی ارجاعی، آشکار، تلویحی و دلالت­گر) و نیز تفسیر نتایج این تحلیل در پرتو رویکرد نظری تحقیق نشان می­دهد رخدادی که امر روزمره را منهدم می­سازد خود، جزء جدایی­ناپذیر آن است. رخداد در کُنه روزمرگی لانه کرده است و حتی بالا انداختن یک حبه قند می­تواند کام جمع انبوهی را تلخ کند: زندگی روزمره آبستن ضدِ خویش است و بداهت آن در چشم­به­هم­زدنی به­هم می­ریزد. همه چیز از دل زندگی برمی­خیزد و ورای آن چیزی وجود ندارد. با وقوع هر رخداد و به­هم­ریختن سیر طبیعیِ امور، روزمرگی از نو آغاز می­شود و خودِ آن رخدادِ منهدم­کننده به­تدریج بخشی از امر روزمرۀ جدید می­گردد.  
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Ye Habe Ghand: Recreation of the Dialectic of Event/Everydayness in Social Life

نویسنده [English]

  • Jamal Mohamaddi
University of Kordestan
چکیده [English]

   This study is a critical reflection on the everyday through interpreting an artwork (Ye Habe Ghand), based on this argument that any artwork, just like the everyday, is a construction of elements and fragments. The everyday as a thread conjoining all the things, events and interactions in which we experience our personal and social life, represents and dominate itself as a natural phenomenon on subjective and objective being of people. Artwork defamiliarize this natural everydayness. The approach used here to interpret Ye Habe Ghand is neoformalism. This approach assumes that the best way to interpret the devices, techniques and functional elements of a film is through relating them to the social and historical backgrounds of the text. So, in this research, in inferring the referential, explicit, implicit and symptomatic meanings of Ye Habe Ghand, the main emphasis has been on the everyday and artistic backgrounds. The findings show that this film is a dialectical image of intertwinement/opposition of the everyday and event. The same event that overthrows the everyday is itself an integral part of it. The event (death, here) is engraved on the everyday. So, a piece of candy which is supposed to be delicious, embitter the taste of everyone. The everyday is the main source of anything and events; nothing exists beyond it.

کلیدواژه‌ها [English]

  • : the everyday
  • event
  • destruction
  • dialectical image
  • intertwinement
  • opposition

مراجع

  • انگلیس، دیوید (1395). «جامعه­شناسی هنر: بین بدبینی و بازاندیشی». در جامعه­شناسی هنر، ویراستۀ دیوید انگلیس و جان هاگسون، ترجمة جمال محمدی، تهران، نشر نی.
  • دو وینیو، ژان (1388). جامعه­شناسی هنر، ترجمۀ مهدی سحابی، تهران، نشر مرکز.
  • زیمل، گئورگ (1380). «تضاد فرهنگ مدرن». ترجمۀ هاله لاجوردی، ارغنون، شمارة 18، صص 225-246.
  • سوینگوود، آلن (1395). «اپرا، مدرنیته و میدان­های فرهنگی»، در جامعه­شناسی هنر، ویراستۀ دیوید انگلیس و جان هاگسون، ترجمة جمال محمدی، تهران، نشر نی.
  • گاردینر، مایکل (1381). «تخیل معمولی باختین»، ترجمۀ یوسف اباذری، ارغنون، شمارة 20، صص 32-66.
  • گلمکانی، هوشنگ (1390). «درخت زندگی»، ماهنامۀ فیلم، شمارة 433، ص 16-17.  [u1] [C2] 
  • لینتُن، نوربرت (1386). هنر مدرن، ترجمۀ علی رامین، تهران، نشر نی.
  • نیل­قاز، نسیم (1390). «نقاشی رئالیستی معاصر در ایران و شرایط اجتماعی ظهور آن (1376-1388)». جامعه­شناسی هنر و ادبیات، سال سوم، شمارة اول، صص 35-71.
  • هِپ­وُرث، مایک (1395). «طراحی سالمندی: دیدگاه­های جامعه­شناختی دربارۀ سالمندی در نقاشی عصر ویکتوریا»، در جامعه­شناسی هنر، ویراستۀ دیوید انگلیس و جان هاگسون، ترجمة جمال محمدی، تهران، نشر نی.
    • Bakhtin, M. (1993), Toward a Philosophy of the Act, V. Liapunov (Trans), Austin: Texas University Press.
    • Bourdieu, P. (1992[1979]) Distinction: A Social Critique of the Judgement of Taste, Landon: Routledge.
    • Crook, S. (1998), “Minotaurs and Other Monsters: Everyday Life”, in Recent Social Theory, Sociology, 32 (2): 529.
    • Gardiner, M. (2000), Critiques of Everyday Life, London: Routledge.
    • Kerman, J. (1985) Musicology, London: Fontana Books.
    • Highmore, B. (2002), Everyday Life and Cultural Theory: An Introduction, London and New York: Routledge.
    • Lefebvre, H. (1971), Everyday Life in the Modern World, New York, London: Harper Torch Books.
    • Lefebvre, H. (1991), The Structure of Marx’s Worldview, New jersey, Princeton University Press. 
    • Shklovsky, V. (1998), “Art as Technique”, in Julie Rivkin and Michael Rayan (eds) (1998) Literary theory: an Anthology, Malden, MA, and Oxford: Blackwell (1917).
    • Simmel, G. (1971), “The Adventurer”, in D. Levine (ed), George Simmel on Individuality and Social Forms. Chicago: Chicago University Press.

 

 

جامعه شناسی هنر و ادبیات
دوره 8، شماره 2
اسفند 1395
صفحه 1-23

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار