تصویر قهرمان در سینمای عامه‌پسند دهه 80 (1380 - 1389)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 روزنامه‌نگار

2 عضو هیات علمی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران

چکیده

در مقاله حاضر تلاش شده است با استفاده از نظریه بازتاب در جامعه‌شناسی سینما، جامعه ایرانی در دهه هشتاد از منظر روحیات غالب بر آن تحلیل شود. این نظریه که هنر را آینه‌ای برای جامعه می‌داند به محقق این امکان را می‌دهد که روحیات مورد نظر را از خلال تصویری که در سینما از قهرمان به‌تصویر کشیده می‌شود مورد مطالعه قرار دهد. همچنین رویکرد کلی جامعه‌شناسی سینما نیز این امکان را فراهم می‌آورد که میان یافته‌های حاصل از تحلیل فیلم‌ها و رویدادهای سیاسی، اقتصادی و اجتماعی دهه هشتاد ارتباط برقرار شود و بازتاب این رویدادها در فیلم‌ها جستجو گردد.
روش تحقیق این مقاله کیفی و تکنیک مورد استفاده روایت شناسی ساختاری بارت است که با مطالعه اسنادی برای توصیف وضعیت سیاسی، اقتصادی و اجتماعی دهه هشتاد تکمیل شده است. مهم‌ترین یافته مقاله این است که دو نوع تیپ قهرمان فعال و منفعل در فیلم‌های عامه‌پسند دهه هشتاد قابل شناسایی است که اولی در نیمه اول این دهه و دومی در نیمه دوم آن غالب است. به عبارت دیگر در طول دهه هشتاد مهم‌ترین تغییر رخ داده شده در ویژگی‌های قهرمان فیلم‌ها تحول از قهرمان فعال به قهرمان منفعل است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The hero's image in Iranian popular cinema in the 80's (2001 – 2011)

چکیده [English]

Abstract
In this article, Iranian society in the 80s is analyzed in terms of its prevailing insights using the theory of reflection in the sociology of cinema. This theory, which considers art as a mirror for society, permits researcher to study the predominant perceptions of the period under investigation. This is done through assessment of the image of hero shown in its cinema. Moreover, the general approach of the sociology of cinema provides the opportunity to compare the findings of the analysis of movies and their contemporary political, social, and economic events. Often, the reflection of such events that appears in movies can be investigated.
This study is based on a qualitative method and the technique) used Barth’s structural narratology. This is completed with a documentary study that describes the political, social and economic conditions of the 80s. The most important finding of this article includes identifying two kinds of active and passive heroes in the popular movies of the 80s, each being dominant in the first and second half of the decade, respectively. In the other words, transforming the active hero to a passive one is the key change which is occurred in the characteristics of hero in these movies.

کلیدواژه‌ها [English]

  • hero
  • Iranian popular cinema
  • Social changes
  • sociology of cinema
  • cultural studies