per
دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران
جامعه شناسی هنر و ادبیات
2538-5046
2980-8685
2009-09-23
1
2
20891
ملاحظه ای تاریخی درباره مناسبات جامعهشناختی نهادهای دین و هنرها
(با تکیه بر مورد ایران)
Historical Observations on the Sociological Relationship between Institutions of Religion and Arts
(Focusing on Iran)
غلامرضا جمشیدیها
gjamshidiha@ut.ac.ir
1
وحید طلوعی
vahid.tolooei@gmail.com
2
دانشیار گروه جامعه¬شناسی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران
عضو گروه پژوهشی مطالعات فرهنگی جهاددانشگاهی تهران و دانشجوی دکتری جامعه¬شناسی نظری فرهنگی دانشگاه تهران
در این مقاله کوشش شده است تا ساحتهای دین و هنر به مثابه حوزه گردش ایده نمایانده شده و با بیان رابطة هر یک با فضای اجتماعی و نسبت هر یک با قدرت، در ابتدا بر اساس مبانی نظری پی یر بوردیو امکان تحولات ساختاری در هر یک از این میدان ها طی تکوینی تاریخی نشان داده شود. با نگاهی تاریخی، سعی در نشان دادن این نکته بوده است که در سپهر سنتی، درآمیختگی دین و هنر به قسمی بوده است که جداسازی این دو از یکدیگر ناممکن می نماید و اصولا هنر دینی و دین آمیخته با هنر بوده است و مناسبات میدان های دین و هنر بر اساس همین درآمیختگی قابل فهم است. از سوی دیگر، برآمدن هنر مدرن براساس ایجاد تفکیک حوزه های متفاوت اجتماعی منتج از مدرنیته، منجر به استقلال هرچه بیشتر این میدان ها از هم شد. این امر که با گسترش دنیوی شدن صورت گرفت، هرچند صبغه دینی هنر را کاست، ولی به جای آن هنر را گاه در مقام والای رهایی بخشی قرار داد. با این همه، لازم است که نسبت این امر با فرایند دنیوی شدن سنجیده شود. امری که امروز نیز در باز- افسون زدایی جهان مدرن در قالب نشاندن هنر به جای دین در کار است.
This paper tries to show religion and art as fields of idea exchange. By stating the relationship of them to social space and power based on the theoretical principles of Pierre Bourdieu, we show the possibility of structural changes in these fields during a historical genesis. Art and religion have traditionally been mixed and it was impossible to separate them until the modern era. Because of this, religion and art were understandable by this mixture. But modernity separated social fields such as art and religion and the rise of modern art lead to the independence of these fields. Because of secularization, art lost its religious aspect but find a new one: emancipation.
This paper tries to show religion and art as fields of idea exchange. By stating the relationship of them to social space and power based on the theoretical principles of Pierre Bourdieu, we show the possibility of structural changes in these fields during a historical genesis
https://jsal.ut.ac.ir/article_20891_ce1a43e911b9dfec41312050b15bd324.pdf
افسون زدایی و باز افسون زدایی
دنیوی شدن
دین
ساختارگرایی تکوینی
سنت
مدرنیته
هنر
Art
enchantment
Genetic Structuralism
Modernity
re-enchantment
Religion
secularization
Tradition
per
دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران
جامعه شناسی هنر و ادبیات
2538-5046
2980-8685
2009-09-23
1
2
20892
حاجی آقا، برساخته ای گفتمانی یا نمونه نوعی بورژوازی ملی
Hadji Aga; Discursive Construction or Example of Typical National Bourgeoisie
شاپور بهیان
shapour.behyan@gmail.com
1
دکترای جامعه شناسی نظری- فرهنگی و عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد مبارکه
مقالة حاضر دربارة رابطة صادق هدایت و حزب توده ایران و تاثیر گفتمان چپ بهواسطه این حزب بر آثار دورة دوم هدایت، یعنی آثاری که در دهة 1320 نوشت، به خصوص حاجی آقا است. در این مقاله، نشان میدهیم که چگونه گفتمان حزب توده در زمینه سرمایه داری بر نحوة شکل گیری شخصیت حاجی آقا در مقام تیپ سرمایه دار مؤثر بوده است. بهعبارتی، چگونگی برساخته شدن یک شخصیت را از خلال گفتمانی مسلط نشان میدهیم و مشخص میکنیم که آنچه در این رمان خلق میشود، نه بازنمایی آدمی مشخص در واقعیت بیرونی، که بازنمایی قواعد چگونه دیدن چنین آدمی است.
در این مقاله، نشان میدهیم که چگونه گفتمان حزب توده در زمینه سرمایه داری بر نحوة شکل گیری شخصیت حاجی آقا در مقام تیپ سرمایه دار مؤثر بوده است. بهعبارتی، چگونگی برساخته شدن یک شخصیت را از خلال گفتمانی مسلط نشان میدهیم و مشخص میکنیم که آنچه در این رمان خلق میشود، نه بازنمایی آدمی مشخص در واقعیت بیرونی، که بازنمایی قواعد چگونه دیدن چنین آدمی است.
This paper is concerned with the relationship between Sadegh Hedayat and the Tudeh party and the party’s influence on his works written after 1942, particularly Hadji Agha. We aim to show how leftist discourse has influenced Hedayat. In other words, we demonstrate how a character is constructed by an overruling discourse and that what is created in this novel is not a real man in the real world but a representation of the rules which determine how he can be seen.
This paper is concerned with the relationship between Sadegh Hedayat and the Tudeh party and the party’s influence on his works written after 1942, particularly Hadji Agha. We aim to show how leftist discourse has influenced Hedayat. In other words, we demonstrate how a character is constructed by an overruling discourse and that what is created in this novel is not a real man in the real world but a representation of the rules which determine how he can be seen
https://jsal.ut.ac.ir/article_20892_eb4c819cb97d25de642fe7ae37868ca5.pdf
امپریالیسم
بورژوازی
حزب تودة ایران
سرمایه داری
فاشیسم
گفتمان چپ
Bourgeoisie
Capitalism
fascism
Imperialism
leftist discourse
Tudeh Party
per
دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران
جامعه شناسی هنر و ادبیات
2538-5046
2980-8685
2009-09-23
1
2
20893
رمان رئالیستی یا سند اجتماعی؟
نگاهی به مدیر مدرسة آلاحمد
Realistic Novel or Social Document?
A Critical Reading of Ale-Ahmad’s The School Principal
حسین پاینده
h.payandeh@yahoo.com
1
دانشیار نظریه و نقد ادبی دانشگاه علامه طباطبائی
در مباحث نقد ادبی، اصطلاح «رئالیسم»به مفهومی خاص برای اشاره به جنبشی ادبی در قرن نوزدهم به کار میرود و به مفهومی عام، نام سبکی ادبی است که هنوز در ادبیات داستانیِ معاصر استمرار دارد. مدیر مدرسه آلاحمد نمونهای خصیصهنما از آثار رئالیستی به مفهوم عام کلمه است که نویسنده در آن کوشیده است انسانها و اوضاع اجتماعی را آنگونه که در زندگیِ واقعی (ایران دهة 1330) به نظر میرسیدند بازنمایی کند. سبک رئالیستی مانند آینهای شفاف است که واقعیتها را بازمیتاباند، اما نویسنده نباید در فرایند این کار دیدگاههای اجتماعی و سیاسیِ خود را آشکارا بیان کند. آلاحمد از این اصل مهم تخطی کرده است، چندان که میتوان گفت بخشهای فراوانی از این رمان صبغهای تصنعی و حتی شعارگونه دارد. مایکل هیلمن مدیر مدرسه را از همین حیث دارای نقصان میداند و اعتقاد دارد که آلاحمد نتوانسته است از انتقاد اجتماعی فراتر رود. در مقالة حاضر، نخست جنبههای رئالیستی رمان مدیر مدرسه را، با تأکید بر سه عنصر مکان و شخصیت و درونمایه، بررسی خواهیم کرد. در بخش دوم، تخطی آلاحمد از روش نگارش رئالیستها را بررسی میکنیم و نشان میدهیم که او به سبب دیدگاههای سیاسی و انتقادیِ خاص بهویژه بهسبب دیدگاهش دربارة «غربزدگی»، گاه رمانِ خود را تا حد بیانیهای سیاسی یا سند اجتماعی فرومیکاهد. در بخش سوم، استدلال میکنیم که گرچه هیلمن یکی از ضعفهای نظرگیرِ مدیر مدرسه را بهدرستی تشخیص داده است، اما نظر او مبنی بر این که تأثیر این رمان فقط به تداوم شرایط اجتماعیِ منعکسشده در آن بستگی دارد نادرست است.
“Realism” is a critical term which in its specific sense refers to a literary movement in mid-nineteenth century and in its general sense designates a style of writing that has continued into the contemporary period. The School Principal, a short novel by Jalal Ale-Ahmad, is a characteristic example of realism in its general sense in which the author attempts to represent people and social conditions as they appeared in reality (Iran in the 1950s). The realistic text is like a mirror with a clean surface that merely reflects the realities; however, in the process of reflecting the realities the author should not express his/her social and political views explicitly. Ale-Ahmad violates this important principle, so much so that it can be asserted that various sections of this novel appear rather artificial and of a propagandist nature. Michael Hillmann sees a fundamental flaw in this respect in The School Principal and believes that it remains within the boundaries of social criticism. In its first section, this paper explores the realistic aspects of The School Principal with emphasis on three elements of character, setting and theme. Section two examines Ale-Ahmad’s violation of the principles of realism and argues that adherence to specific social-critical attitudes (especially what he called “Weststruckness”)
https://jsal.ut.ac.ir/article_20893_41f6b1280446b929e9ab5f960446ee80.pdf
آلاحمد
انتقاد اجتماعی
بازنمایی
توصیف مکان
رئالیسم
شخصیتپردازی
Ale-Ahmad
characterisation
Realism
Representation
Setting
social criticism
per
دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران
جامعه شناسی هنر و ادبیات
2538-5046
2980-8685
2009-09-23
1
2
20894
بررسی کارکردهای سینما در ایران
(ارزیابی سینمای سال های 1374 تا 1385 براساس توزیع کارکردی فیلم ها)
Functions of Cinema in Iran (1995-2006)
تقی آزادارمکی
tazad@ut.ac.ir
1
استاد دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران
This paper aims to explore the relationship between Iranian cinema and Iranian society and tries to evaluate the potentials of Iranian cinema in depicting the multiplicity of social fact. A functional distribution of films was used in order to describe this multiplicity. The 12 years were divided into three periods: the pre-Kahtami era, and the first and second Khatami administrations. The films have been studied according to the four functions of socialization, showing the reality, making new ideas, and escapism. Results show that in the first two periods there was a proportional distribution of these functions, while in the third most of the films were escapist. The research that inspired this paper was done in the field of sociology of cinema. The methods used are documentary and qualitative content analysis.
https://jsal.ut.ac.ir/article_20894_6db849934165d435f5904bc09c12e040.pdf
امید به تغییر
تغییرات اجتماعی
رویکرد بازتاب
سینما
کارکردهای سینما
واقعیت
Cinema
functions of cinema
hope in change
Social Change
social fact
per
دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران
جامعه شناسی هنر و ادبیات
2538-5046
2980-8685
2009-09-23
1
2
20895
عرضه و فروش تابلوهای نقاشی در ایران
عوامل اجتماعی موثر بر قیمت تابلوهای نقاشی در نگارخانه های تهران (1387)
Painting market in Iran
محمدرضا مریدی
moridi.mr@gmail.com
1
معصومه تقی زادگان
taghizadegan@ut.ac.ir
2
.عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی بندر عباس
دانشجوی دکتری علوم ارتباطات اجتماعی دانشگاه تهران
هدف این مقاله بررسی عوامل موثر بر بازار عرضه و فروش نقاشی در ایران است. در تحقیق مذکور، عوامل به چهار دسته تقسیم شدهاند که عبارتند از: 1) ویژگیهای فردی و اجتماعی هنرمند 2) ویژگی های بصری و زیباشناختی تابلوهای نقاشی 3) نقش نگارخانه ها و واسطه ها و 4) قیمت گذاری و سازوکار بازار. برای دست یابی به این هدف، به مطالعه میدانی عرضه و فروش تابلوهای نقاشی در نگارخانه ها، گالری ها و نمایشگاه های تهران پرداختیم. با به کارگیری روش پیمایشی، 414 تابلو نقاشی از مراکز فروش فعال در تهران طی چهار ماه اول سال 1387 نمونه گیری شد و تاثیر متغیرهای سن و جنسیت نقاش، ویژگی های کالبدی (اندازه، نوع قاب، بستر و مواد)، ویژگی های زیباشناختی تابلو (سبک، تکنیک و مطلوبیت هنری) و شیوه عرضه آثار به بازار (نگارخانه، مغازه و نمایشگاه) بر قیمت این آثار آزمون شد.
نتایج مصاحبه و گفتگو با نقاشان و نگارخانه داران در بعد کیفی تحقیق و انجام تحقیقات پیمایشی در بعد کمی تحقیق نشان داد رابطه پایدار و معناداری میان عوامل زیباشناسانه (سبک، تکنیک، شگردهای بصری و...) و عوامل غیر زیباشناسانه (سن و جنسیت نقاش و ویژگی های کالبدی اثر مانند اندازه و ...) بر قیمت آثار هنری وجود دارد. کشف رابطه میان این متغیرها، نشان دهنده قواعد پایدار و مشترکی میان ارزیابی های هنری و ارزش گذاری های اقتصادی است.
This paper is an attempt to study the factors that affect the painting market in Iran. Based on our preliminary assumption these factors were divided into four groups: social and personal factors concerning the artist, aesthetic and artistic factors concerning painting, the role of galleries and dealers, and price evaluation of painting. The examination began by field study of the distribution and sale of paintings in galleries and exhibitions in Tehran. Based on survey findings and interviews with painters and critics, the influence of unaesthetic factors on aesthetic assessments was established. 414 paintings were studied through the empirical model. The samples were chosen from sale centers in Tehran which were active in the first four months of the year 1378. Through employing a regression model, the analysis showed the influence of age and gender, form factors (size, frame and material), aesthetic aspects (style, technique), and different ways of presentation painting (gallery and exhibition) on the price of artworks. The findings can be used in economical attempts to restore order in the art market as well as preparing the ground for developing taste in the Iranian art society.
https://jsal.ut.ac.ir/article_20895_88194392ac1767a511fb810c48cb5997.pdf
بازار نقاشی
عرضه و فروش
نقاشی
نگارخانه ها
واسطه های بازار هنر
art dealers.
galleries
Painting
painting market
supply and sale
per
دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران
جامعه شناسی هنر و ادبیات
2538-5046
2980-8685
2009-09-23
1
2
20896
بی ینال قدرت:
میدان رقابت هنرمندان نقاش
Biennale of the Power:
An arena for competition among Painting Artists
ایمان افسریان
kaaf@kaafdesign.com
1
نویسنده و عضو هیئت تحریریه مجله حرفه هنرمند
در مقاله حاضر، رقابت هنرمندان نقاش نوگرا در 50 سال گذشته بر سر سرمایه های نمادین، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی بررسی و تلاش شده است نشان داده شود تحولات سیاسی و اجتماعی و کنش ها و دسته بندی های گروهی چگونه بر رقابت های میدان های قدرت در حوزه نقاشی و نیز بر میدان قدرت دولتی موثر بوده است.
در این مقاله، از نظریه میدان های هنری پی یر بوردیو استفاده شده و فرضیه اصلی این است که زمانی که اشتراک نظر و تفاهم در نظریه هنر و تعریف هنر میان میدان های گوناگون هنری و دولت وجود داشته باشد، رقابت اصلی به سمت سرمایه فرهنگی کشیده می شود و نتیجه آن خلق آثار هنری با کیفیتی بالاتر است. زمانی که این انسجام نظری و اشتراک هدف بین این دو میدان وجود نداشته باشد، رقابت به سرمایه های دیگری کشیده می شود که تعریف های مشخص تر و اشتراک نظر بیشتری بر سر آنها وجود دارد؛ مانند سرمایه های نمادین و اجتماعی.
برای آزمون این فرضیه، دوسالانه های نقاشی بررسی و مشخص شد که ترتیب و ترکیب قرارگیری آثار در سالن نمایش، همچنین ترتیب و ترکیب چینش آثار در کاتالوگ های هر کدام از این دو سالانه ها با تحولات میدان های قدرت هنرمندان تجسمی و نیز میدانهای قدرت خارج از این حوزه ارتباط داشته است. نتیجه نهایی این که در دهه چهل و اوایل دهه پنجاه و دوره ریاست جمهوری محمد خاتمی نوعی اشتراک نظر میان دولت (حامی بزرگ) و هنرمندان متجدد بر سر قواعد هنری باعث شد اهمیت سرمایه فرهنگی در مقایسه با سایر سرمایه ها بیشتر شود.
https://jsal.ut.ac.ir/article_20896_b52df5d10e734f595b62d5e15c937eb6.pdf
بیینال نقاشی
سرمایه اجتماعی
سرمایه نمادین
قواعد هنری
میدان قدرت
نقاشی نوگرا
Arena of Power
artistic rules
modernist painting
Painting Biennale
Social capital
symbolic capital
per
دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران
جامعه شناسی هنر و ادبیات
2538-5046
2980-8685
2009-09-23
1
2
20897
میرزا آقا تبریزی و سیاست زیباشناختی
Mirza Agha Tabrizi and the Politics of Aesthetics
کامران سپهران
kamran@sepehran.com
1
. استادیار دانشکد? سینما و تئاتردانشگاه هنر
تاکنون به آثار میرزا آقا تبریزی، نمایشنامه نویس پیش گام، از دریچ? تاریخ تکاملی تئاتر ایران نگریسته شده است. اما این مقاله جنبه های روشنگرانه این متون از حیث حیات اجتماعی سال های پیش از مشروطه یادآور می شود و فراتر از آن، انقلابی بالقوه زیباشناختی را در آن می یابد. به این طریق، می کوشد در پیوندی میان جامعه شناسی و زیباشناسی بر اهمیت شناخت میان رشته ای تاکید بگذارد.
تاکنون به آثار میرزا آقا تبریزی، نمایشنامه نویس پیش گام، از دریچ? تاریخ تکاملی تئاتر ایران نگریسته شده است. اما این مقاله جنبه های روشنگرانه این متون از حیث حیات اجتماعی سال های پیش از مشروطه یادآور می شود و فراتر از آن، انقلابی بالقوه زیباشناختی را در آن می یابد. به این طریق، می کوشد در پیوندی میان جامعه شناسی و زیباشناسی بر اهمیت شناخت میان رشته ای تاکید بگذارد.
Up to now, studies of Mirza Agha Tabrizi's works (a pioneer of Iranian drama) have been carried out from the perspective of the evolutionary history of drama in Iran. But this paper explores the enlightening aspects of these texts about social life in Iran before the Constitutional Revolution. Furthermore, the present study discovers a potentially aesthetic revolution in these works. By making a link between sociology and aesthetics, this paper tries to emphasize the importance of interdisciplinary knowledge.
Up to now, studies of Mirza Agha Tabrizi's works (a pioneer of Iranian drama) have been carried out from the perspective of the evolutionary history of drama in Iran. But this paper explores the enlightening aspects of these texts about social life in Iran before the Constitutional Revolution. Furthermore, the present study discovers a potentially aesthetic revolution in these works. By making a link between sociology and aesthetics, this paper tries to emphasize the importance of interdisciplinary knowledge
https://jsal.ut.ac.ir/article_20897_86769d72f666eee57cc168cef504d0c4.pdf
امر حسی
تئاتر ایران
زیباشناسی شناخت
سیاست زیباشناختی
میرزا آقا تبریزی
aesthetics of knowledge
Iran’s drama
Mirza Agha Tabrizi
politics of aesthetics
sensuousness